به گزارش خبرنگار پایگاه تخصصی مسجد، رسول اکرم(ص) می‌فرماید: «در تورات نوشته شده که خانه من بر روی زمین مساجد است. خوش به حال کسی که در منزلش تطهیر کند و سپس برای زیارتم وارد خانه من شود. صاحبخانه اکرام کند میهمان را.»
مسجد مقدس ترین مکان در اسلام و خانه خدا است. اما چندی است که دشمنان خلق خدا کمر به نابودی خانه خدا بسته اند. از ظهور داعش تا کنون قریب به 1300 مسجد در عراق و سوریه توسط این گروهک تکفیری نابود شده است و ائمه جماعات آنها یا به شهادت رسیدند و یا ربوده شدند. گروهک تکفیری داعش به هنگام فرار از موصل بسیاری از مساجد را به ویرانه تبدیل کرد. داعش خود را داعیه دار احیای سلفیت می داند ولی در عین حال حتی فرامین و تفاسیر قرآن را نسبت به مسجد نادیده می گیرد. درواقع مسجد از دیدگاه داعش دیگر خانه خدا نیست بلکه پایگاه ترویج افکار منجمد آنهاست. برای بررسی بیشتر مسجد در نگاه داعش و همچنین بررسی آموزه های سلفیت در این باب گفتگویی با حجت الاسلام عبدالله علی بخشی امام جماعت مسجد ولفجر کاشانک، کارشناس مسائل وهابیت و نویسنده کتاب "از حجاز تا شام" انجام داده ایم که در ادامه می آید.
* علت دشمنی گروه های تکفیری با مسجد چیست؟
گروه های تکفیری به ظاهر با مسجد دشمنی ندارند. ولی آنها مساجد خاصی را حمایت می کنند و با مساجد خاص دیگری مخالفت دارند. آنهادر ظاهر با مسجد مخالفت نمی کنند، آنها مساجدی را که افکار انحرافی آنها را ترویج کند و یا ائمه جماعاتی که مروج اعتقادات و منیات آنها باشد و در راستای مقاصد آنها فعالیت کند را مسجد می دانند. مساجدی که بخواهند واقعیت اسلام را بیان کنند و بر اساس محوریت توحید وحدت مسلمانان و اهل قبله فعالیت کنند مورد غضب و مخالفت تکفیری ها قرار می گیرند و در بسیاری از مواد نیز ائمه جماعات را به زور با اهداف خود همراه می کنند.
ائمه جماعاتی که از مساجد اهل سنت توسط تکفیری ها به شهادت رسیده اند چندین برابر بیشتر از ائمه جماعات مساجد شیعیان هستند. ائمه جماعات قریب به چهل مسجد که مروج اسلام اصیل بودند را در موصل یا ربوده اند و یا ترور کردند. به طور کل، جریان تکفیری با این مساجد
مخالف است و اینگونه مساجد را مورد هجمه قرار می دهند. در بسیاری از موارد
تکفیری ها این مساجد را نابود و ائمه جماعات آنها را به شهادت رساندند.
گروهک های تکفیری مسجدی را که در راستای افکار و مقاصد آنها فعالیت کند را حفظ می کنند و هر مسجدی که به جریان فکری آنها زاویه داشته باشد و یا امام جماعت آن با آنها هماهنگ نباشد را تخریب می کنند و در بهترین حالت مانع فعالیت آن مسجد می شوند.
از دیدگاه آنها مسجدی که همسو با اهداف آنها نباشد، مسجد مخالف و مستحق غضب است و برای از بین بردن آن از هر ابزاری استفاده می کنند.
* آیا می توان آموزه های جریان سلفیت را بنیان رفتار گروهک های تکفیری دانست؟
نه به با قاطعیت! سلفیت یک عنوان گسترده است. از درون سلفیت، انواع گروه ها و سازمان ها با تفکرات و شیوه‌های مختلف شکل گرفته که نه عقیده واحدی دارند و نه با هم اتحاد دارند.
نظریه سلفیت، نظری است که بر اساس آن حداقل شش نظریه مختلف در جهان اهل سنت شکل گرفت که البته این شش نظر مخالف یکدیگرند. در ذیل مجموعه این نظریه ها انواعی از گروه ها و سازمان ها بوجود آمد. از این رو سلفیت را نمی توان با یک عنوان عام و جامع نگریست بلکه سلفیت، عنوانی است که دارای زیر شاخه های مختلفی است. شاخه هایی که در بسیاری از موارد و مواضع با هم اختلاف نظر دارند.
یکی از جریاناتی که مدعی سلفیت است، وهابیت است. جریان دیگری که مدعی احیای سلفیت است جریان دیوبندی ها و بریلوی ها هستند. جریان سومی که مدعی سلفیت است و نظری متفاوت با این جریان ها دارد، اخوان المسلمین است. جریان اخوان المسلمین گرچه یکی از جریان های سلفیت به شمار می آید اما در برداشت ها و روِش هایش بسیار متفاوت است.
گروه های جهادی که در کشورهای اسلامی شکل گرفته اند، جریان چهارم سلفی به حساب می آیند. این گروه علاوه بر تفاوت در برداشت در روش رسیدن به اهدافش بسیار متفاوت از گروه های قبل است. گروه های جهادی در بسیاری از جهات با گروه های مذکور تفاوت اساسی دارند.
گروه دیگر که مدعی احیای سلف، القاعده است. القاعده علیرغم اختلافاتش با دیگر جریان ها، در مواردی با گروه های جهادی نکات مشترکی دارد. این گروه به عنوان یک جریان جهادی معقول و روشن، توانسته است در جهان اهل سنت جایگاه کسب کند به همین دلیل از بین اقشار مختلف اهل سنت افرادی را نیز جذب کرده است. می توان گفت که القاعده جامع ترین جریان جهادی اهل سنت است. جریانی که به مرور زمان رو به افول می رود. این گروه به علت اشتباهاتش در برداشت از مبانی دینی و قرآن و همچنین اشتباهات سیاسی بسیار ضعیف شده است.
جریان آخری که از درون القاعده بیرون آمد و بسیار متفاوت با جریان های قبل از خود رفتار کرد، جریان تکفیر یا گروه های تکفیری است. جریانی که تندروهای القاعده با حمایت قدرت های غربی، خصوصاً آمریکا و حمایت ویژه عربستان بوجود آوردند.
گروه های تکفیریِ مدعی احیای سلفیت، دارای اعتقادات و روش های منحصر به فرد هستند. آنها در برداشت خود از دشمن، کفر و ایمان با جریان های قبلی اختلاف دارند. آنها محدوده دارالکفر و دارالایمان را با باور خود ترسیم کردند که در این مورد نیز با سایر جریان های سلفیت اختلاف دیدگاه دارند.
جریان تکفیر یا گروه های تکفیری معتقدند که کل مذاهب جهان اسلام ، به انحراف رفته اند الا خودشان که به سلف پایبند بوده اند. در پی این تفکر چند گروه از درون جریان تکفیر یا داعش منشعب شد که «جبهة النصرة» یکی از آنهاست. در پی آن احرارشام و چند گروه دیگر نیز به مرور از درون داعش منشعب شدند. گروه هایی که با هم به اختلاف نظر رسیدند و اکنون نیز در عراق و سوریه با هم در حال جنگیدن هستند.
بنابراین جریان سلفیت را نمی توان یک جریان واحد با اهداف و روش های یکسان دانست و رفتارهای داعش را به آموزه های سلفیت نسبت داد بلکه سلفیت جریانی است که برداشت های مختلف از آن باعث شکل گیری گروه های مختلفی شد. هر گروه از این جریان را باید براساس برداشت ها و رفتارهای آن گروه کنکاش کرد.
در حال حاضر جریان تکفیر رو به افول است و گروه های تکفیری رو به زوال. اکنون جریان جدیدی در حال شکل گرفتن است که تفاوت های بسیاری با جریان های قبلی دارد. جریان نوظهور فکری که با مدیریت آمریکا و رژیم اسرائیل و با حمایت مالی عربستان در حال شکل گیری است و سعی دارد سایر گروه های سلفی را جذب کند.
لذا برخورد این گروها را با مسجد و سایر مقدسات اسلام، در راستای اهداف و برداشت آنهاست، نه آموزه های سلفیت.
* در بررسی گروه های تکفیری، تعریف آنها از مسجد چگونه تبیین می کنید؟
تعریف سلفیت و گروه های تکفیری از مسجد خارج از تعریف پیامبر اسلام(ص) و قرآن نیست. اما برداشت آنها از این تعاریف، تعریفی است که از افکار مریض آنها بیرون آمده است. آنها مسجدی را مسجد می دانند که منافع آنها را تامین و ترویج کند و این اساس تعریف تکفیری ها از مسجد است
مسجد از منظر این گروه ها محلی است که افکار منجمد آنها را بدون تحمل حتی یک مخالف و رقیب پیش ببرد. در مسجد مورد نظر آنها امکان عمل گرایی وجود ندارد. از دیدگاه تکفیری ها مسجدی مقبول است که افکار افراطی آنها را ترویج کند در غیر اینصورت آن مکان را محل ترویج کفر تلقی کرده و از بین می برند.
اگر مسجدی تمام اصول و احکام اسلام را بپذیرد و ترویج کند اما جریان تکفیر را نپیذرد آن را خلاف و مضر فرض کرده و هرگونه برخوردی با آن را بر خود جایز می دانند. آنها در دیدگاه خود نسبت به مسجد منفعت گرا، قشر گرا و محدود نگر هستند.
تکفیری ها مسجدِ جامع و گسترده ایی که بتواند محوری برای جذب ا فکار و ایده‌های متفاوت باشد، همچنین محلی برای رشد و پاسخ مسائل و مباحث دینی را نمی خواهند آنها محلی برای ترویج روش ها و مقاصد خود می خواهند. آنها در راستای اهداف تنگ نظرانه و محدود خود، حتی تعریف قرآن و سنت را نیز برای مسجد نمی پذیرند.