پایگاه تخصصی مسجد،گروه اجتماعی ـ جلال حیران نیا؛ مساجد به عنوان کانون‌های مردمی در جوامع اسلامی، از صدر اسلام به امور مردم می‌پرداختند. در کشور ما نیز مساجد جایگاه مطمئنی برای رفع مشکلات و کمبودهای مردم بوده و هست. نمونه کارکرد مساجد در جنگ تحمیلی می تواند برای کسانی که جنگ را تجربه کرده‌اند نمونه خوبی باشد. اما این سوال پیش می‌آید که با اینکه مسائل اجتماعی چندین برابر شده‌اند، مساجد همان جوش و خروش زمان جنگ را دارند؟ آیا مساجد می‌توانند به مسائل اجتماعی ورود پیدا کنند؟ اصولا مسائل را چگونه شناسایی می‌کنند؟ در رفع این مسائل چه کسانی باید بسیج شوند؟
برای پاسخ به این سوالات و بررسی مشکلات مساجد در ورود به این عرصه، مصاحبه‌ای با محمد حسینی مدیر ناحیه شیخ کلینی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌آید.
حجت الاسلام محمدحسینی مدیر ناحیه شیخ کلینی در خصوص چرایی همکاری بسیج و هیات امنا و امام جماعت گفت: مساجد از مهم‌ترین پایگاه‌های اجتماعی جامعه هستند. و فعال تر نیز می‌شوند. اما لازمه فعال‌تر شدن آن تدابیر امام جماعت و تدابیر فعالان مسجد و بسیج مسجد و کانون فرهنگی مسجد است. نسخه شفا بخش در این مقوله تعامل است. تعامل بین کارکنان و کارگزاران مسجد و برگزاری جلسه و شور و مشورت و تفاهم بین آنهاست.
وی افزود: هدف همه کسانی که افتخار خادمی مسجد را دارند، الله، اسلام، نظام مقدس جمهوری اسلامی و در نهایت خدمت به آحاد مردم است. در این زمینه هدف روشن و راه یکی است. در این راه نقاط قوت بسیار زیادی وجود دارد. منتها باید در عرصه کار به برخی موضوعات بیشتر توجه شود. در خدمت به مسجد و مردم، خدمتگزاران باید همدلی و همفکری بیشتری داشته باشند.
حسینی در ادامه گفت: خادمان مسجد، از مامومین و امام جماعت گرفته تا هیأت امنا و مسئولین باید بیشتر باهم تعامل تبادل نظر کرده و وقت بیشتری را با هم صرف کنند. نباد فراموش شود که کارگزاران مساجد به هیچ وجه در مقابل یکدیگر نیستند، بلکه در کنار هم هستند. چنانچه موانع بین کارگزاران و خادمان به مسجد برطرف شود، خود به خود مسجد در جایگاه رفیعی که دارد قرار گرفته و رونق میگیرد.
مدیر ناحیه شیخ کلینی در ادامه گفت: وقتی همدلی و همزبانی، که در فرمایشات مقام معظم رهبری بارها آمده است، ایجاد شود، آنگاه عطر همدلی در فضای مسجد می‌پیچد و آثار حضور خدا نیز به وضوح نمایان شده و مسجد معنای واقعی خود یعنی بیت‌الله را باز می‌یابد. بیت‌الله یعنی خانه خدا و خانه خدا نیز جایی است که هرکس برای خدا کار کند. در خانه خدا کار فردی معنا ندارد و همه کارها برای او و به خاطر اوست. همه در مسیر انجام وظیفه برای بیت‌الله قرار گرفته اند. در واقع کسانی که به خانه خدا خدمت می‌کنند به سوی خود‌سازی و نزدیکی به خدا گام برداشته‌اند.
وی در پاسخ به این سوال که در زمان جنگ مسجد در مسائل اجتماعی نقش محوری داشت، آیا بعد از جنگ مساجد دچار رکود شده اند؟ گفت: زمان جنگ یک فرصت بود. فرصتی که به فرموده امام راحل(ره) به یک نعمت تشبیه شده بود. امام خمینی(ره) در اواخر فرمودند: نعمت جنگ به زودی از ما گرفته می‌شود. بعد از جنگ دچار غفلتی خاص شدیم. با این اندیشه که دیگر جنگ تمام شده است از مساجد دور شدیم. البته این دوری تعمدی نیست.
این کارشناس مذهبی در ادامه گفت: اکنون این توجه به جامعه داده شده است و جامعه نیز به این واقعیت رسیده است که در عرصه مسجد و محوریت اجتماعی آن کوتاهی شده است. اکنون ارکان مساجد به این نتیجه رسیده اند که جای مساجد، در محوریت جامعه خالی است. البته با توجهاتی که صورت گرفته این موضوع در حال پیگیری و انجام است.
حجت الاسلام حسینی در پاسخ به این سوال که آیا شما به عنوان مدیر ناحیه در چگونگی انجام کارهای اجتماعی به مساجد مشورت می‌دهید؟ گفت: مساجد زیادی به کارهای اجتماعی و انسان دوستانه پرداخته اند ولی مدیریت ناحیه مدیریت در مسجد نیست بلکه مدیریت بر مسجد است. لذا مدیر ناحیه نمی‌تواند مستقیما ورود پیدا کند. در واقع سعی ما بر این است که موضوعات لازم و یا موارد خاص را در غالب پیشنهاد به امام جماعت و هیات امنا انتقال دهیم.
وی افزود: اقتضائات مساجد در فعالیت‌هایی که انجام می‌دهند متفاوت است. برخی از مساجد با توجه به اقتضائات جغرافیایی فعالیت‌های اجتماعی خود را انجام می‌دهند. با این حال گاهی حتی مساجد فاصله چندانی باهم ندارند ولی کارهایشان باهم متفاوت است. این یک فرصت عالی است که مساجد به امور اجتماعی ورود پیدا کرده‌اند و در حد بضاعت و سلیقه خود به مردم و افراد آسیب دیده اجتماعی خدمت می‌کنند.
حجت الاسلام حسینی در خصوص اینکه آیا مسجد باید به حوزه های اجتماعی و مشکلات جامعه ورود پیدا کند یا خیر؟ گفت: مساجد باید قبل از هر ورودی به این عرصه درباره مشکلات و مسائلی که می‌خواهند به رفع آن کمک کنند، بیاندیشند و تدابیری برای حل مسائل داشته باشند. اینگونه مسائل باید قبل از اینکه به مرحله عمل برسند و برای رفع آنها کاری انجام شود، بررسی شوند تا بعد از اینکه کار اجرائی با مشکلات مواجه نشود. به عنوان مثال راه دادن بی خانمان ها به داخل مساجد، با اینکه اینگونه اعمال بسیار پسندیده هستند ولی هر مسجدی باید قبل از ورود به عرصه، مساله مورد نظر را بررسی و سپس به رفع آن اقدام کند.
مدیر ناحیه شیخ کلینی در پایان گفت: به هرحال خواسته یا ناخواسته در هر کاری وجود دارند افرادی که با هر کاری مخالف هستند. با این وجود هرکاری که قرار باشد صورت پذیرد، مبتنی بر فرمایشات امام راحل(ره)، مقام معظم رهبری، سیره علما و سیاست‌هایی که مرکز رسیدگی به امور مساجد برای نواحی و مساجد مشخص کرده است.