به گزارش مسجدخبر به نقل از شبستان، این روزها که فعالیت در عرصه‌های نیازمند رویکردی متفاوت است تا جوانان به این عرصه جذب شوند، برخی مساجد به خوبی توانستند این انتظار را محقق کنند. در واقع در جامعه امروز به واسطه حضور فضای مجازی و ارائه محتوای مختلف در این عرصه، کمتر کسی این نیاز را در خود احساس می‌کند که به سمت و سوی برنامه‌ها و فعالیت‌های حضوری برود، چه این فعالیت‌ها در سطح مراکز مختلف اعم از فرهنگسراها یا موسسات باشد چه در سطح مساجد باشد. اما جالب اینجا است با وجودی که جایی چون مسجد را حداقل در ظاهر امر صرفا به عنوان محل عبادت می‌شناسیم، موارد متعددی در سطح کشور و از جمله در پایتخت وجود دارند که گستره فعالیت‌ها و اثرگذاری مسجد را صرفا محدود به محل اقامه نماز نکردند.
مسجد ولی‌الله‌الاعظم (عج) که تا پیش از انقلاب اسلامی به عنوان مسجد مادر شناخته می‌شد از آن جمله است. این مسجد در سال ۱۳۳۸ به همت ملکه «توران امیرسلیمانی» مطلقه رضاخان پهلوی و همسر «ذبیح الله ملک پور» در یکی از مناطق جنوب شهر تهران ساخته شد و توانست توجهات فراوانی را به خود جلب کرد چراکه فارغ از مساحت وسیعی که داشت از معماری زیبا و متفاوتی برخوردار بود. مسجد مادر به شکل سه‌شعبه ساخته شد و در بخش‌های مختلف از هنر اسلیمی و معماری سنتی نیز بهره بُرد که در ادامه برای آشنایی هرچه بیشتر مخاطبان، پلان و چند تصویر از نمای بیرونی و داخلی مسجد ارائه می‌شود.
اما از جنبه زیبایی‌شناسانه معماری این مسجد که بگذریم، آنچه باعث شد برای مصاحبه با حجت الاسلام «حسنعلی کرباسی»، امام جماعت مسجد ولی‌الله‌الاعظم (عج) و تولیت جامعه علمیه امیرالمومنین (ع) که دقیقا در جوار این مسجد قرار دارد صحبت کنیم، فعالیت‌های متفاوتی بود که در این مجموعه انجام می شود. اینجا مسجد و مدرسه علمیه به رسم قدیم بین معنویت و علم ارتباط برقرار کرده‌اند. هر مناسبتی که باشد محال است که در این مسجد و مدرسه مراسمی نباشد؛ در واقع از همان دوران تاسیس تاکنون همواره و همواره، مردم منطقه می‌دانند که چراغ مسجد ولی‌الله‌الاعظم (مادر سابق) همیشه برای خدمت به خدا و خلق خدا روشن است.
در ادامه گفتگو با حجت الاسلام کرباسی را که خود از شاگردان مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و آیات عظام همچون ستوده، موسوی تهرانی، فاضل لنکرانی، علوی گرگانی، مکارم شیرازی، میرزا جوادآقا تبریزی و همچنین مظاهری بوده است، می خوانید:
برکات همجواری مسجد و حوزه علمیه
حجت‌الاسلام کرباسی با بیان اینکه مهمترین ویژگی و برکتی که می‌توان برای مسجد ولی‌الله‌الاعظم(عج) در نظر گرفت، همجواری آن با جامعه علمیه امیرالمومنین (ع) است، افزود: با توجه به این مساله در مسجد همیشه و در طول روز تا ساعت ۲۲:۳۰ باز است. این مسجد البته در طول بیش از ۶۰ سالی که از احداث‌اش می‌گذرد چنین وضعیتی داشته به این معنا که فعال و برقرار بوده است منتهی قبل از انقلاب بیشتر فعالیت‌ها به برگزاری مراسم ختم و برخی مراسم اختصاص داشت اما اکنون در عرصه‌های مختلفی ورود می‌کند به ویژه از سال ۱۳۶۱ که حوزه علمیه در جوار مسجد تاسیس شد و طبیعی است که این همجواری منجر به همسو شدن و اشتراک بسیاری از فعالیت ها شد.
وی در ادامه گفت: به اقتضای مناسبت‌های مختلف علاوه بر اقامه سه نوبت نماز جماعت، همواره در مسجد برنامه داریم؛ پای ثابت فعالیت‌های ما برگزاری جلسات نهج البلاغه و درس اخلاق است. به طور خاص سه‌شنبه‌ها هیات و پنج شنبه‌ها سخنرانی یکی از اساتید اخلاق را در مسجد داریم.
تولیت جامعه علمیه امیرالمومنین (ع) در ادامه از برگزاری کرسی‌های تلاوت در مسجد ولی الله الاعظم (عج) خبر داد و گفت: حداکثر فاصله زمانی بین برگزاری این کرسی های تلاوت، یک ماه است.
آموزش مدیران کانون‌های مساجد
حجت الاسلام کرباسی ادامه داد: همچنین، با هدف تربیت مدیران جهادی، برخی فعالیت‌های آموزشی از سوی ستاد هماهنگی کانون های مساجد استان تهران در محل مسجد برگزار و برنامه‌های مهارت‌افزایی اجرا شد، البته این فعالیت ها با همکاری مسجد و دارالقرآن و مرکز قرآن و عترت صورت پذیرفت. در واقع ما با ظرفیت طلابی که در مدرسه همجوار مسجد درس می خوانند، به این افراد که مدیران آینده کانون های مساجد هستند، آموزش دادیم.
راه‌اندازی موسسه قرآن و عترت مستقل برای بانوان
وی در ادامه به ویژه برنامه‌های مسجد ولی‌الله الاعظم (عج) برای بانوان اشاره کرد و افزود: موسسه قرآن و عترت جداگانه‌ای برای بانوان تاسیس کرده ایم که در زمینه های مختلف قرآنی و احکام و عقاید و تفسیر قرآن فعالیت دارند؛ همچنین مهد قرآن و پیش دبستانی نیز که وابسته به مسجد است در ساختمان دارالقرآن فعالیت دارند.
حجت الاسلام کرباسی با بیان اینکه درس اخلاق ویژه طلاب نیز روزهای پنج‌شنبه در شبستان مسجد برگزار می شود، تصریح کرد: عموم مردم نیز در این مراسم حضور دارند و تاکنون اساتیدی چون حجج‌الاسلام هاشمی‌نژاد، صدیقی، مرحومان آیت الله مصباح یزدی و آیت الله حائری شیرازی در این مسجد سخنرانی داشتند.
وی با بیان اینکه مسجد ولی الله الاعظم (عج) برای سالروز شهادت حضرت فاطمه(س) و امام صادق (ع) برنامه مفصل و ویژه‌ای دارد، گفت: ردسته سینه زنی و عزاداری از نقاط مختلف منطقه به سمت مسجد حرکت می کنند و در این ایام عزاداری کرده و در پایان اطعام می شوند.
تولیت جامعه علمیه امیرالمومنین (ع) در ادامه به بخش متفاوتی از فعالیت‌های این مسجد و مدرسه علمیه اشاره کرد و گفت: با هدف تنویر افکار عمومی کرسی آزاداندیشی را برگزار کردیم، برای مثال در جریان اغتشاشات سال ۸۸ و همچنین سال گذشته اساتید و مطلعین سیاسی را به مسجد دعوت کردیم و مباحث متعددی مطرح و تبیین شد.
وی افزود: همچنین کرسی های تخصصی ویژه علوم انسانی نیز برای دروسی نظیر اصول و فلسفه داشته ایم، در واقع ما به اقتضادی زمان و تقاضای طلاب کرسی های علمی تخصصی و همچنین آزاداندیشی برگزار می کنیم.
حجت الاسلام کرباسی در ادامه و در پاسخ به پرسشی در مورد عدم استقبال برخی افراد جامعه نسبت به حضور در مسجد و یا شرکت در فعالیت‌های مسجدی گفت: این پرسش را با یک مثال پاسخ می دهم، هیچ‌وقت کسی به مردم نمی گويد که آیا رای دادی یا چرا رای ندادی؟ بلکه می‌روند سراغ مسئولان تا این مساله را بررسی کنند که چرا انگیزه مردم ضعیف شد؛ در مورد مسجد نیز باید جدی بررسی کنیم چراکه با تعارف نمی شود در این مورد اظهار نظری کرد.
این پژوهشگر گفت: مسئولان، امام جماعت مسجد را منصوب می کنند و بعضاً در برنامه‌های فرهنگی و مسجدی حضور دارند و تمام! این چنین حضوری منجر به این می شود که اتفاقاً مردم کمتر از برنامه های مسجدمحور استقبال کنند و همان افرادی هم که می آیند از رده سنی میانسال یا بزرگسال باشند.
وی تأکید کرد: حدود چهار تا پنج سال قبل بود که به مسئول امور مساجد وقت نامه ای نوشتم و در آن به بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در مورد مساجد و سفارش ایشان مبنی بر اینکه یک طلبه جوان کنار دست ائمه جماعات در مساجد فعالیت کند، اشاره کردم. علت این بود که می‌خواستم توجه ها را به این مساله جلب کنم که باید برای جذب نسل جوان به مسجد از جوانان استفاده کنیم.
حجت الاسلام کرباسی گفت: امام مسجد موظف است که یک طلبه جوان و آگاه و دارای مهارت در تربیت نوجوان و جوان را کنار دست خود داشته باشد، اگر چنین اتفاقی رخ دهد شاهد شکل‌گیری وضعیتی کاملاً متفاوت خواهیم بود. تصور کنید هر مسجدی در تهران یا سایر شهرستان‌ها یا روستاها چنین رویکردی را اتخاذ کند در آن زمان شاهد تحول اساسی خواهیم بود.
امام جماعت مسجد ولی الله الاعظم (عج) خاطرنشان کرد: راهکار دیگری که به صورت مکتوب نیز به مسئولان حوزه علمیه قم و امور مساجد ارائه کردم این بود که حوزه های علمیه طلاب را برای امامت مسجد تربیت کنند، در واقع این مهارت را به آنها بیاموزند، همان گونه که برخی دروس در حوزه اجباری است این مهارت نیز اجباری باشد؛ تصور کنید مسجدی که مدیریت قوی نداشته باشد، طبیعی است که مردم از این مسجد استقبال نمی کنند.
وی در ادامه برگزاری اردوها و برنامه های فرهنگی متناسب با گروه‌های سنی مختلف را از جمله مهمترین عواملی دانست که می تواند در جذب نسل جوان به مسجد موثر باشد.