رفتار پدرانه امام جماعت، مسجد را موفق می‌کند

به گزارش پایگاه تخصصی مسجد؛ با شیوع موج سوم کرونا رهبر معظم انقلاب مدظله العالی در جلسه ای با ستاد ملی مقابله با کرونا در بخشی از سخنان خود بر «آموزش همگانی درباره‌ی راه‌های شیوع و شیوه‌های پیشگیری به صورت محله‌محور و با استفاده از ظرفیت مساجد و بسیج و البته با محوریت وزارت بهداشت و همکاری وزارت ارشاد و صداوسیما» تأکید فرمودند. به دنبال این فرمایش رهبر معظم انقلاب،مرکز رسیدگی به امور مساجدقرارگاهی با حضور مدیران نواحی هجده گانه، فرماندهان سپاه تهران و ائمه جمعه استان تهران تشکیل داد و «عملیات محله محور مسجد پایه» را بر اساس انتقال تجارب موفق مساجد محوری به سایر مساجد محله در زمینه مقابله با کرونا و آثار آن طرح ریزی کرد. 

این عملیات علاوه بر فعالیت پیشگرانه کرونایی و کم کردن صدمات و آلام ناشی از آن، در موقف های تقویم خود برنامه های فرهنگی را با محوریت کرونا دنبال می‌کند.

در عملیات محله محور، تعدادی مساجد محوری وظیفه هماهنگی سایر مساجد محله را در موقف های مختلفی که در این عملیات تعریف شده را بر عهده دارند. بسیاری از مساجد از بدو تاسیس و شکل گیری رویکرد و نگاهشان رسیدگی به نیازمندان، محرومان و کاهش آسیب های اجتماعی بوده است. یکی از این مساجد، مسجد «پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم)»  به امامت «حجت‌الاسلام جلال صدر محلاتی» و یکی از دبیران جلسات محله‌ای ائمه جماعات استان تهران در عملیات محله محور مسجد پایه است. همه ارکان مسجد او فعال هستند و همیشه در امور خیرخواهانه آمارهای قابل توجهی داشته است. در ادامه علاوه بر جویا شدن نظر او درباره عملیلات محله محور، از او راز موفقیت مسجدش را هم خواهیم پرسید. این گفت و گو در ادامه بخوانید.

 در ابتدا از مسجد و فعالیت های خاص آن بگویید.

مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم)، در منطقه ۲ شهرداری تهران واقع شده است.  این مسجد در شب اول محرم سال ۸۸ افتتاح شد. بنده هم به عنوان اولین امام جماعت آن، توفیق خدمت پیدا کردم. با توجه به این موضوع، از ابتدا یک سری زیرساخت‌ها را ایجاد کردیم. به هر حال زمانی که بنده امام جماعت آن شدم، مسجد نمازگزار و هیئت امناء نداشت. بخش‌های دیگر مسجد هم فعال نبود. پس از آن به تدریج و با مشورت کارهایش را پیش بردیم. بعد از تاسیس، تا دو سال پیش دفتر ناحیه شهید مطهری (ره) مرکز رسیدگی به امور مساجد در این مسجد بود.

از برنامه ی همکاری تا همکاری در برنامه ها

برنامه های مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم)، به چند بخش برنامه‌های مذهبی، فعالیت های اجتماعی و خیرخواهانه و برگزاری مراسمات مناسبتی تقسیم می شود.

در مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم)، مجموعه ها با هم همراس هستند و امناء ، بسیج و کانون به خوبی در کنار یکدیگر کار می‌کنند و از همکاری خوبی هم برخوردار هستند.

یک قرض الحسنه‌ی فعال برای دو مسجد، دو محله

 یکی از بخش های فعال مسجد ما صندوق قرض الحسنه‌ی آن است. البته این صندوق، یکی از کارهای مشترک بین مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) و مسجد جامع المهدیِ(عجل الله فرجه شریف) میدان بهبود است. تمام سرمایه صندوق از کمکهای مردمی است و هیچ مبلغی از بودجه این دو مسجد در آن وجود ندارد. همچنین تا کنون بیش از دو میلیارد تومان به نمازگزاران و اهالی محله از این صندوق وام پرداخت شده است. چون این دو مسجد در یک محله هستند، نمازگزاران مشترکی هم دارند. لذا اکثر برنامه های ملی و مذهبی را به اتفاق برگزار می کنیم. معمولاً این مراسمات را در پارک پرواز و در جوار مزار شهدای گمنام برگزار می‌کنیم. خوشبختانه رابطه بسیار مطلوبی بین ارکان این دو مسجد وجود دارد.

هر ماه قربانی، هر ماه اکرام

 در کنار صندوق قرض الحسنه، خیریه ای هم تاسیس شده که در حال حاضر حدود ۱۰۰ خانواده را تحت پوشش قرار داده است. البته این خانواده ها یک به یک با مراجعه معتمدین مسجد و محله شناسایی شده اند. خیلی محرمانه و نامحسوس! اکثر این خانواده ها از اهالی فرحزاد هستند. تعدادی هم از محله‌های دیگر تهران هستند که یا شناسایی شدند یا خودشان تشریف آوردند و خیریه هم کمک های لازم را برایشان در نظر گرفته است. ماهیانه یک بسته ارزاق برای آنها در نظر گرفته می‌شود که همراه با گوشت قربانی تازه برایشان ارسال می‌شود.

 اول هر ماه نمازگزاران هر قدری که برایشان مقدور باشد کمک می‌کنند. به اندازه پولی که جمع می‌شود برخی ماه‌ها دو و برخی ماه‌ها شش یا هفت راس گوسفند قربانی می‌شود. قربانی ها معمولاً اول ماه قمری ذبح می شوند و در طول ماه همراه با بسته‌های ارزاق تقسیم می شوند. البته در دوران همه گیری کرونا، توزیع بسته های ارزاق از روال ماهیانه به مناسبت ها و اعیاد افزایش یافته است.

پیش از شیوع کرونا مسجد ما در کمکهای مومنانه فعالیت خوبی داشت و مبالغ قابل توجهی جمع آوری می شد. اکنون با اینکه جمعیت نمازگزاران به صورت چشمگیری کاهش یافته ولی باید بگویم؛ خوشبختانه کمک های مردمی چندین برابر شده است!

 با اینکه مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) در محله سعادت آباد واقع شده، ولی معمولا نمازگزاران مسجد ما قشر بازنشسته هستند و سکونت آنها هم در سعادت آباد به دلیل تمول مالی نیست، بلکه اکثراً در خانه های سازمانی که برایشان تهیه شده، ساکن شده اند.

شاید یک دلیل موفقیت خیریه مسجد ما این است که کمک ها صورت مستمر اول هر ماه جمع‌آوری می‌شود. حتی اگر کم هم باشد ولی ماهیانه جمع می‌شود و حدود آن مشخص شده است و می شود روی آن حساب کرد.

بانوان فاطمی بازوی توانمند مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) 

در کنار این کارها، فعالیت های اجتماعی دیگری هم داریم. مثل اهداءِ جهیزیه. مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) جزءِ مساجدی است که در این حوزه آمار قابل توجهی دارد.

برای انجام این امور یک گروه جهادی به نام «گروه جهادی شهید همت(ره)» که بانوان مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) هستند، در این مسجد به «بانوان فاطمی» مشهور هستند، فعالیت می کنند. گروهی خلاق و کارآمد که بازوی توانمند خیریه مسجد ما هستند. فعالیت های آنها در حوزه درمان خانواده های نیازمند، کمک های مومنانه و تهیه جهیزیه است.

بسیج بازوی توانمند امام جماعت

از ابتدای همه گیری کرونا پایگاه بسیج به همراه نمازگزاران در ضدعفونی معابر و ایستگاه های اتوبوس مشارکت داشتند.

در حوزه تولید ماسک و گان هم مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) یک گام بزرگ برداشت. مواد اولیه به کمک خیرین تهیه می شد و بانوان محله در منازلشان آنها را به گان و ماسک تبدیل می‌کردند و ما هم به بیمارستانها، بیماران و خود نمازگزاران به صورت رایگان تقدیم می‌کردیم. حتی اگر کسی آمادگی برای انجام کار داشت، چرخ خیاطی تهیه می‌کردیم و در به امانت در اختیارشان قرار می‌دادیم. هم اکنون چرخ های خیاطی به مسجد برگردانده شده اند.

در طرح شهید سلیمانی (ره) هم که کار مشترکی بین پایگاه های بسیج و مسجد است، بچه های پایگاه به درب منازل مراجعه می کنند و علاوه بر تقدیم ماسک از احوال خانواده ها نیز با خبر می شوند.

اخیراً هم بسیجیان مسجد ما به همراه نمازگزاران در کلاس‌های آموزشیِ تزریق واکسن شرکت می کنند.

قبل از همه گیری کرونا هم کار مشترکی با بسیج در رابطه با ازدواج، در طرحی به نام «همسان گزینی» شروع کردیم. به هر حال بسیاری از خانواده ها دختر و پسران خوبی دارند که بنا به دلایلی نتوانستند همسر مناسب را پیدا کنند. در این طرح مورد متناسب با شرایط و مختصات آن ها به خانواده هایشان معرفی می شود. الحمدلله این طرح موفقیت خوبی کسب کرد.

همچنین با همکاری بسیج خواهران، یک اتاق مزین به سفره عقد، با کیفیت بالا برای ازدواج جوانان اختصاص داده شده است. لباس عروس، عکاسی، شیرینی و دفتر عقد و ازدواج نیز با هماهنگی مسجد برای آنها به صورت رایگان تدارک دیده شده است. معمولا نمازگزاران ما به جهت اینکه مسجد را مکان مقدسی برای شروع زندگی فرزندانشان می‌دانند از این امکانات استفاده می‌کنند.

همچنین یک مهد کودک متناسب با شئونات اسلامی هم در مسجد تاسیس شده است.

ارائه مشاوره پزشکی، مشاوره حقوقی و درمان با طب سنتی از دیگر فعالیت‌های مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) است.

آموزش و آموختن تعطیل نشد

ما برنامه‌های متعددی دارد. کانون مسجد ما کلاس های مذهبی، علمی و دینی را برگزار می‌کند.

در بحث آموزش، قبل از کرونا، از طریق کانون فرهنگی و هنری مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) کلاس‌های احکام، قرآن و اخلاق به صورت حضوری برگزار می کردیم. بعد از آن هم تصمیم گرفتیم که کلاس ها را تعطیل نکنیم و با همان قوت، فقط به صورت مجازی برگزار شوند.

 همچنین ما در فضای مجازی چند گروه فعال داریم. در این گروه ها فعالیت های مسجد به اطلاع اهالی می‌رسد و نمازگزاران هم می‌توانند به طور پیوسته با مسجد در ارتباط باشند. همچنین سوالات خود را بپرسند و یا مطالب خود را به اشتراک بگذارند.

به نظر شما دلیل موفقیت این فعالیت‌ها و همکاری خوب ارکان مسجدتان در چیست؟

یک نکته مهم در مسجد ما رعایت می شود. اگر هر مسجدی آن را عملی می کند در کارهایش موفق خواهد شد. آن نکته مهم این است که؛ امام جماعت باید محور باشد!

 اگر امامِ مسجد بخواهد مسئولیت امور داخلی مسجد، کانون، بسیج، خیریه و صندوق را همزمان بر عهده بگیرد موفق نخواهد شد! باید آنها را با سپردن مسئولیت به دیگران مدیریت کند. یعنی مسئول را انتخاب کند و جایی که کمک لازم دارند، وارد شود. رمز موفقیت تقسیم کار ها است!

 امام جماعت باید فقط مدیریت کند. همچنین نکته مهم دیگر این است که امام جماعت باید حکم پدر را داشته باشد. همه را با همان خصوصیات خاص خود شان بپذیرد. در مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) من به عنوان امام جماعت بسیج را جدای از مسجد نمی دانم. همچنین هیچ گاه این طور فکر نکردم که چون بسیج زیر مجموعه سپاه است از مسجد جدا است!  بسیج، کانون، خیریه، صندوق و گروه جهادی همه از اعضاء مسجد هستند و این مسئله برای آنها نیز صدق می‌کند. حتی شاید برخی تعجب کنند، گاهی اگر بسیج کمک مالی لازم داشته باشد با هماهنگی هیئت امناء به آنها کمک خواهم کرد. در مورد بقیه اعضاء مسجد هم همینطور است! حتی در موارد خارج از مسجد هم سعی من بر این است که اگر گروهی کمک می‌خواهد تا کار مثبتی انجام دهد، کمک کنم. مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) یک سالن اجتماعات دارد که اگر به آن نیاز داشته باشند، می‌توانند از آن بهره ببرند.

 مسجد پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله و سلم) از مساجد محوری عملیات محله محور مسجد پایه است و در فعالیت هایش موفقیت هایی کسب کرده است. از نظر شما که امام آن هستید، چشم‌انداز این عملیات چگونه است؟

یکی از ابتکارات خوب مرکز رسیدگی به امور مساجد، همین عملیات محله محور مسجد پایه است. اما نکته مهم در باب این عملیات این است که؛ موفقیت آن به پذیرش این عملیات و فعالیت‌هایش از سوی ائمه جماعات وابسته است.

برخی از ائمه محترم در کار مشارکتی ورود پیدا نمی کنند. این عملیات یک فعالیت مشارکتی را می طلبد. باید به این نکته توجه داشت که کیفیت و کمیت کار فردی به هیچ وجه قابل رقابت با نتیجه کار مشارکتی نیست. قطعاً وقتی چند مسجد در کنار هم قرار بگیرند، سرعت کیفیت و توان آنها چندین برابر خواهد شد.

 برخی از امامان مساجد هنوز این نتیجه را به خوبی درک نکرده اند و در قدم گذاشتن به این میدان تردید دارند. لازمه موفقیت این عملیات احساس تکلیف از جانب همه ائمه جماعات است، که پای کار بیایند. همچنین باید در نظر گرفت که توان افراد متفاوت است. اگر امام مسجدی در جریان کار گروهی قرار بگیرد می تواند با کمک افکار جمع، محله و منطقه خود را بالا ببرد. در حال حاضر؛ تنها اشکال کار این است که هنوز همه مساجد پای کار نیامدند! به نظر می رسد امور مساجد باید برای این مسئله برنامه ای داشته باشد.