پایگاه تخصصی مسجد / جلال حیراننیا: ۱۸ ساعت آموزش همراه با تشکیل حلقه های معرفتی و برنامه های تفریحی و فرهنگی از جمله کارهایی است که به همت امام جماعت و مسئولین مسجد روح الله افسریه برگزار میشود. در این راستا گفتگویی با حجت الاسلام حسین دقیقی شاهرودی مسئول شورای فرهنگی مسجد روح الله انجام داده ایم که در ادامه میآید.
این گفتگو به ارائه گزارشی از روند طرح پیوند مسجد و مدرسه در این مسجد میپردازد. حجت الاسلام حسین دقیقی شاهرودی نائب امام جماعت و مسئول شورای فرهنگی مسجد روح الله افسریه است.
حجت الاسلام دقیقی در مورد اینکه مسجد روح الله و مدرسه ثقلین چه ارتباطی با هم دارند و قضیه حیاط مشترک مسجد و مدرسه چیست گفت: مدرسه ثقلین که دبیرستان و پیشدانشگاهی است، با مسجد روح الله حیاط مشترک دارند در واقع مدرسه یکی از ساختمانهای مسجد است. از این جهت میتوان گفت: این مدرسه در قلب مسجد حضور دارد.
وی افزود: دانشآموزان این مدرسه هر روز نمازجماعت خود را در این مدرسه برپا میکنند. این موضوع که مسجدی که هر روز میزبان دانشآموزان باشد، در نوع خود کم نظیر است. واقفی که این بنا را ایجاد کرده است، بنای مدرسه را به عنوان ساختمان آموزشی بنا نهاده است و میان مسجد و مدرسه دری تعبیه کرده تا ارتباط این دو نهاد به راحتی فراهم شود. ارتباط بین دانشآموزان و مسجد در این مجموعه از زمان ساخت وجود داشت ولی با طرح ایده پیوند مسجد و مدرسه از سوی مرکز رسیدگی به امور مساجد به شکلی هدفمند قوت یافت.
دقیقی در رابطه با خصوصیات طرح 18 ساعت در مسجد روح الله گفت: در راستای طرح پیوند مسجد و مدرسه اسفند گذشته و فروردین امسال مسجد روح الله طرحی با عنوان 18 ساعت تعلیم در مسجد اجرا کرد. در این طرح با مدیریت مدرسه و اولیاء دانش آموزان هماهنگ شد تا دانشآموزان این مدرسه 18 ساعت در مسجد حضور داشته باشند و ضمن اینکه مسائل مربوط به آموزش پیگیری میشد به امور معنوی نیز میپرداختند. این 18ساعت از نماز مغرب و عشاء پنجشنبه شروع و فردای آن (جمعه) ساعت 17 بعدازظهر پایان مییافت. در خلال این برنامه خانوادهها از طریق فضای مجازی در جریان برنامه ها و فعالیت های فرزندان خود قرار میگرفتند. این طرح همچنان اجرا میشود.
وی افزود: در زمانی که دانش آموزان در مسجد حضور داشتند حلقه های تربیتی، جلسات علمی و پرسش و پاسخ و برنامههای مذهبی نیز برگزار میشد. ضمن اینکه برنامههای تفریحی و ورزشی نیز برای دانش آموزان وجود داشت چون مسجد روحالله دارای یک سری امکانات ورزشی است.
مسئول فرهنگی مسجد روح الله در ادامه گفت: جلسات تربیت و معارف دین به عهده امام جماعت و بنده(نائب امام جماعت و مسئول شورای فرهنگی) است. جلسات پرسش و پاسخ و شبهههای دینی و مذهبی نیز برعهده ما و مربیان دینی دانش آموزان است. این جلسات بسیار پربار برگزار میشود و تا حدی جلو میرود که هم دانش آموزان قانع شوند و هم ما بتوانیم آنها را قانع کنیم.
دقیقی یادآور شد: اکنون به دلیل فضاسازیهای که ایجاد شده مسجد به خوبی برای دانشآموزان و نسل نوجوان و جوان معرفی نشده است و اگر هم معرفی شده باز ذهن آنها را منحرف کردهاند. با حضور دانشآموزان در مسجد و چنین طرح هایی آنها به خوبی با مسجد آشنا میشوند. گاهاً دیده شده که دانش آموزان مسجد را محلی بسته و مختص به افراد مسن میدانند که صرفا جای نماز و عبادت آنهاست.
وی افزود: وقتی دانش آموزان زمان بیشتری در مسجد سر میکنند و به سوالاتشان پاسخ داده میشود و فضا را متفاوت از ذهنیت خود مییابند بلافاصله این موضوع را نشر میدهند و به دوستان وخانوادههای خود اطلاع میدهند و مسجد را برای آنها از زاویهای جدید و برداشتی صحیح تشریح میکنند. این موضوع را بارها والدین و دوستان دانش آموزان به مسجد اطلاع دادهاند. والدین می گویند: از زمانی که فرزندشان به مسجد آمد و رفت میکنند تعریف و برداشت صحیح و تازهای از مسجد ارائه میدهند.
نائب امام جماعت مسجد روح الله در خصوص محبوبیت این طرح در بین نوجوانان گفت: اثر این طرح به قدری زیاد است و مورد استقبال خانوادهها، دانشآموزان و مدیران مدارس قرار گرفته که مدارس دیگر که گاهاً به لحاظ مسیر، بسیار دورتر از مسجد روح الله هستند نیز تقاضای برگزاری این طرح را دادهاند. بطوریکه گرفتن سرویس رفت و برگشت برای دانشآموزان را متقبل شدهاند تا دانشآموزان آن مدارس بتوانند در طرح 18 ساعت در مسجد شرکت کنند. قرار است سخنرانی و جلسهای با حضور مدیر مدرسه و والدین دانشآموزان در نیمه شعبان در یکی از این مدارس برگزار شود تا دانشآموزان بتوانند در تعطیلات نیمه شعبان در این طرح شرکت کنند.
وی افزود: محیطی که در این 18 ساعت و یا در روزهای عادی برای دانش آموزان فراهم شده، بسیار متفاوت از فضای مدرسه است. دانش آموزان سوالهایی را مطرح میکنند که به گفته خودشان حتی در منزل و یا محیطهای صمیمی مطرح نمیکنند، البته این موضوع گفته خود دانشآموزان است. ما نیز سعی میکنیم تا حد ممکن به سوالات و شبهات آنها پاسخ دهیم و روحیات آنها را درک کنیم. به گفته خود دانشآموزان، مواردی نیز وجود داشت که حتی به مشاور مدرسه نگفته بودند ولی در یک فضای صمیمی آن را با در میان گذاشتند و راهنمایی شدند. این موضوع نوید بخش آینده خوبی برای این دانشآموزان است که با ابهامات زندگی نمیکنند و جواب سوالاتشان را میگیرند.
این کارشناس فرهنگی در ادامه گفت: خانوادههای این دنشآموزان نیز از این موضوع بسیار خرسند هستند چون تغییرات بنیادی در رفتارهای فرزندان خود را احساس کرده و آن را مرهون ارتباط فرزندشان با مسجد میدانند.
دقیقی در ادامه گفت: بسیاری دیگر از دانش آموزان تحت تاثیر چنین جوی برای خواندن نماز دو بار در طول روز به مسجد میآیند. برای جذب از عامل تشویق هم استفاده میکنیم. که آن هم نیز با مشورت و بررسی روحیات دانشآموزان است. جوائزی که به دانشآموزان هدیه شده است معمولا وسایلی هستند کاربردی و معمولا از ان در فضای مسجد نیز استفاده میکنند.
مسئول فرهنگی مسجد روح الله در پاسخ به این سوال که برای والدین دانش آموزان چه تمهیداتی دارید گفت: در رابطه با والدین نیز کارهایی صورت گرفته است. به عنوان مثال برگزاری جلسات «آسیب شناسی فضای مجازی» با حضور والدین از کارهای مثبتی بود که در راستای تعلیم و تربیت صحیح دانشآموزان صورت گرفت. البته جلسهای مشابه همین جلسه، با حضور کارشناسان و دانش آموزان و مدیران در مسجد برگزار شد و دانشآموزان با مزایا و مضرات فضای مجازی آشنا شدند.
دقیقی در پاسخ به این سوال که آیا برای جذب دانشآموز و یا یک نوجوان صرفاً جایزه و تشویق کافی است گفت: نیت و رفتاری که منجر به جایزه دادن میشود مهم است. اصل، محتوایی است که در مسجد برای نوجوانان فراهم و ارائه میشود. ارتباط میان امام جماعت و سایر عناصر در مسجد با نوجوانان باعث جذب نوجوان به مسجد می شود و گرنه بیرون از مسجد فضای تفریحی به اندازه کافی وجود دارد و ضمن اینکه مساجد کمی دارای امکانات تفریحی یا وسایل ورزشی برای دانشآموزان و نوجوانان هستند.
این کارشناس فرهنگی در پایان گفت: حضرت علی(ع) از پیامبر به عنوان «طبیب دوار بطبه» یاد می کند. طبیب دوار، طبیبی است که خود به سراغ بیمارنش میرود. درمورد جذب نوجوانان و جوانان به مسجد نیز اینگونه است. اکنون زمان آن رسیده که خود ما به سراغ قشر جوان برویم و به حرف آنها گوش فرا دهیم. قبل از اینکه فضاسازیها و شبکههای مخالف نظام مقدس جمهوریاسلامی گوش جوانان ما را با حرفهای خودشان پر کنند، مسجدیها باید به سراغ جوانان بروند.