جمعه / ۲۸ آبان ۱۳۹۵ / ۱۰:۴۶
سرویس : فرهنگی و هنری
کد خبر : ۲۷۱۸۹
گزارشگر : سید پویان حسین‌پور
امام جماعت مسجد قائم‌آل‌محمد(عج) مطرح کرد؛

مساجد بزرگترین محل برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی

حجت‌الاسلام پورتجریشی گفت: مساجد بزرگترین محل برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی به شمار می‌آیند. وقتی جوان‌ها به مسجد رجوع می‌کنند علاوه بر عبادت می‌توانند از کابخانه مسجد نیز استفاده کنند و از طرفی این امر باعث جذب جوان‌ها به مسجد نیز می‌شود.

(جمعه ۲۸ آبان ۱۳۹۵) ۱۰:۴۶

به گزارش خبرنگار پایگاه تخصصی مسجد مقام معظم رهبری در اهمیت کتاب و کتابخوانی می فرمایند: من هر زمانی که به یاد کتاب و وضع کتاب در جامعه خودمان می افتم، قلبا غمگین و متاسف می شوم. این به خاطر آن است که درکشور ما به هر دلیلی که شما نگاه کنید، باید کتاب اقلا ده برابراین میزان، رواج و توسعه و حضور داشته باشد. اگر به دلیل پرچمداری تفکر اسلامی و حاکمیت اسلام به حساب بیاورید، این معناصدق می کند؛ چون اسلام به کتاب خواندن و نوشتن، خیلی اهمیت می دهد. اگر هر منصفی به بیانات نبی مکرم اسلام و ائمه (علیهم السلام) و پیشوایان اسلام نگاه کند و ببیند که اینها در چه زمانی به کتاب و کتابخوانی دعوت می کردند و فرا می خواندند، همه افسانه ها از ذهنش شسته خواهد شد و خواهد فهمید که دشمنان اسلام جز این نداشتند که افسانه های کتاب سوزی و کتاب ستیزی را برسر زبانها بیندازند، چون اسلام پرچمدار کتابخوانی است. 

به مناسبت «هفته کتاب و کتابخوانی» و اهمیت کتاب و مطالعه گفتگویی با حجت الاسلام عبدالسعید پور تجریشی امام جماعت مسجد قائم آل محمد(علیهماالسلام) انجام داده ایم که در ادامه می آید.

 

اهمیت کتاب و کتابخوانی و فرهنگ مطالعه  از منظر اسلام و قرآن و معصومین 

 نمونه بارز فرهنگ کتاب خوانی و اهمیت مطالعه را می توان در سوره علق دید، خداوند در اولین آیاتی که به قلب پیامبر اکرم(ص) نازل کرد در واقع ایشان را به خواندن دستور داد. خداوند می فرماید: ((اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ)). این آیه نشان دهنده اهمیت موضوع کتاب و خواندن آن از دید قرآن است. در این سوره خداوند متعال ابتدائاً فرهنگ کتاب و مطالعه را تبیین می کند و بعداز آن موضوع قلم و نوشتن را بیان می‌کند.همچنین آیه ((عَلَّمَ اْلإِنْسانَ ما لَمْ یَعْلَمْ)) خود بخشی از موضوع کتاب و کتابخوانی است.

موید دیگری بر موضوع نوشتن و خواندن آیه مبارکه ((ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ)) است. سوره قلم نیز به طور غیر مستقیم اشاره به فرهنگ کتاب خوانی و کتاب دارد. خداوند متعال در این سوره به قلم و آنچه که توسط آن نوشته می شود قسم یاد می کند. این مورد نشان دهنده ترویج فرهنگ کتاب و کتاب خوانی است.

در سوره مبارکه الرحمن نیز خداوند عالم می فرماید: ((عَلَّمَ الْقُرْآنَ خَلَقَ الْإِنسَانَ عَلَّمَهُ الْبَیَانَ الشَّمْسُ وَالْقَمَرُ بِحُسْبَانٍ)) قرآن را یاد داد، انسان را آفرید، به او بیان آموخت،خورشید و ماه بر حسابى‌اند. این آیه تاکید می کند که اولین معلم پروردگار عالم است، درست است که پیامبر اکرم(ص) معلم بشریت است اما از طرف پروردگار عالم منصوب شده است.

اهمیت کتاب در آیات و روایات نیز به کرّات آمده است، چنان‌که نبی مکرم اسلام(ص) در این زمینه می‌فرماید: «اطْلُبُوا الْعِلْمَ‏ مِنَ‏ الْمَهْدِ إِلَى اللَّحْد؛ از گهواره تا گور دانش بجوئید.». در روایت دیگری امام علی (ع) می فرماید: «اطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالصِّینِ» علم بیاوزید، حتی اگر لازم باشد آن را در چین بیاموزید. این‌ها تماماً نکاتی هستند که موید فرهنگ کتاب و کتابخوانی و علم آموزی از منظر قرآن و معصومین هستند.

 

نقش مساجد در ترویج کتاب و کتابخوانی 

در ارتباط با اهمیت مطالعه و کتابخوانی و حتی کتابداری در مساجد، باید گفت مساجد بزرگترین محل برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی به شمار می آیند. اکثر مساجد یک کتابخانه دارند، حتی اگر این کتابخانه به لحاظ مساحت نیز کوچک باشد، بازهم می توان چند جلد قرآن و کتب ادعیه در آن دید و مطالعه کرد. برخی از این کتابخانه ها حتی مجهز به سیستم کامپوتری هستند، این موضوع موید فرهنگ کتابخانی و کتابداری در مساجد است و جوان‌ها وقتی به مسجد رجوع می‌کنند علاوه بر عبادت می‌توانند از کابخانه مسجد نیز استفاده کنند. اینکه جوان‌ها برای گرفتن کتاب و مطالعه چندین بار به مساجد رجوع کنند علاوه بر ترویج فرهنگ کتابخوانی از سوی مساجد، به تشویق بیشتر جوان ها برای مراجعه به مسجد نیز کمک می کند.

 

اهمیت مطالعه از نگاه بزرگان و ائمه جماعات و وعاظ 

مرحوم آیت‌الله میرزا تقی فلسفی، واعظ بزرگ و خطیب شهیر که در زمان حیاشان خطیبی مثل ایشان در ایران نبود.ایشان در بیان خاطرات خود بارها این موضوع را خاطر نشان می‌کردند که یاد ندارم منبر رفته باشم و قبل از آن مطالعه نکرده باشم. وی همچنین می‌گفت که برای هر منبر حداقل سه ساعت مطالعه می‌کردم حتی اگر این منبر در مجالس ساده برگزار شود. این موضوعات، اهمیت زیاد کتابخوانی و مطالعه را برای وعاظ و ائمه جماعات بیان می‌کند. همچنین این بیان مرحوم فلسفی نشان دهنده ترویج کتابخوانی در نگاه بزرگانی همچون ایشان است. حتی در موردی از ایشان سوال شده بود که اگر در مکانی باشید که دسترسی به کتاب نداشته باشید و قرار باشد فی البداهه منبر بروید چه چیزی بیان می‌کنید، مرحوم فلسفی گفته بودند که ذهن من آنقدر در درک و بیان مطالب آگاه و مطلع است که اگر در مورد ساده ترین چیزها هم صحبت کنم می‌توانم ده شب راجع به آن وضوع صحبت کنم. شخصی مثل آیت‌الله فلسفی که اینچنین هنر خطابه دارد و می‌تواند راجع به موضوعی صحبت کند، باز هم اذعان می‌کند که قبل از هر منبر باید سه ساعت مطالعه کنم. خطیبی که آنقدر ذهن خودرا با مطالعه غنی کرده که می تواند حتی ده منبر در مورد مسائل ساده صحبت کند.

 

وضعیت و اهمیت مطالعه در نزد بزرگان و صاحبان اثر 

شخصیتی مثل علامه طباطبایی اثر بزرگی به نام «تفسیرالمیزان» می‌نویسد که حتی تا یک قرن احتمال اینکه کسی نظیر آن را بنویسد وجود ندارد. اثری که من جمیع الجهات بسیط و پر محتوا باشد و حتی خیلی از بزرگان چنین شاهکارهایی انجام دادند. از جمله علامه امینی که اثر بزرگ و وزینی مثل «الغدیر» در باب تبیین غدیر خم برای ترویج مساله ولایت امیرالمومنین(ع) نوشتند، نیز نشانگر مطالعه زیاد این بزرگان و ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی است.

 

مطالعه و تالیف در شرایط و محیط سخت

ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و تحریر چنین اثرهایی در سایه تلاش و سعی این بزرگان و کسانی است که مروج این فرهنگ هستند. ترویج مطالعه و کتابخوانی در شرایط آسایش و راحتی عملی نمی شود. با دنبال آسایش رفتن و هزینه زیاد کرن نمی‌توان فرهنگ ایجاد کرد. 

از جمله کسانی که در شرایط سخت به فرهنگ مطالعه و کتاب اهمیت داد و اثرهای بزرگی خلق کرد می‌توان از مرحوم خاتِم المجتهدین شیخ مرتضی انصاری صاحب اثر ارزشمند و وزین «الرسائل» و «المکاسب» یاد کرد. کسی که که قریب به یک قرن از رحلت ایشان می‌گذرد با این حال اثر جاودان او هنوز در حوزه های علمیه و در سطح 2 برای طلبه‌ها تدریس می‌شود. مرحوم شیخ مرتضی انصاری این دو کتاب را در حالی نوشته است که حتی پول برای خرید شمع و سوخت فانوس نداشته است. ایشان در نور فانوس‌های کم نوری کوچه توسط داروغه ها در شب روشن می‌شد، به نوشتن این اثر گرانقدر همت کرد و «الرسائل» و «المکاسب» را خلق کرد. از شب تا صبح ساعات متادولی را برای خلق این دو اثر صرف کرد.

فرهنگ کتابخوانی صرفاً با هزینه کردن و آسایش ایجاد نمی‌ شود. کتاب نوشتن و فرهنگ ایجاد کردن تلاش می‌خواهد و در سایه زحمت و تلاش است که می توان کاری انجام داد که دیگران قدر آن را بدانند و گرنه آنچه که در سایه هزینه و آسایش ایجاد شود جایی برای تبلیغ و ارزش نهادن باقی نمی‌گذارد. چنانچه اثری با تلاش و زحمت ایجاد شود به دل خواهد نشست. خداوند می‌فرماید: لَیسَ للانسانِ الّا ماسَعی، چیزی گیر انسان نمی آید مگر در سایه تلاش و کوشش.

باید در مجامع علمی مثل حوزه و دانشگاه بخصوص دانشگاه مبانی فرهنگی بوجود آورد. مخصوصاً فرهنگ کتابخوانی باید در دانشگاه های ما نهادینه شود. باید سطح فرهنگ جامعه را نسبت به این امر غنی کرد و کتابخوانی و مطالعه را با تشویق در جامعه نهادینه کنیم         .

 

(جمعه ۲۸ آبان ۱۳۹۵) ۱۰:۴۶
https://news.masjed.ir/u/m2s
اظهار نظر
امتیاز را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید