پایگاه تخصصی مسجد، گروه بین الملل – وحید پورتجریشی: خبر اهانت یک سیاستمدار هلندی به مسلمانان مقیم مراکشی در این کشور طی روزهای گذشته رسانه های غربی را در نوردیده است. بسیاری از رسانه های اروپا و آمریکا مضمون این خبر را منتشر کرده اند. اما اهمیت این خبر از چه روی بوده است؟ مساله صرفا اهانت انجام شده «گریت وایلدرز» به مسلمانان نیست، بلکه موضوع واکنشی است که دادگاه هلند به این موضوع نشان داده است.
»وایلدرز» در جریان تجمعات انتخاباتی سال 2014، از طرفداران خود پرسیده بود که آیا شما می خواهید تعداد مراکشی های مقیم در هلند بیشتر شوند؟ هواداران وی نیز به پرسش وی پاسخ منفی داده بودند و «وایلدرز» نیز پاسخ آنها را با لبخند تایید کرده و قول داده بود که در جهت کاهش تعداد جمعیت مراکشی ها تلاش کند. سخنانی که منجر به برانگیخته شدن جامعه مسلمانان هلند شده و ظرف مدت کوتاهی بیش از 6400 شکایت از سوی مسلمانان علیه این سیاستمدار هلندی در دادگاه به ثبت رسید. دادگاه مسئول رسیدگی به پرونده این سیاستمدار هلندی، اظهارات وی را نژادپرستانه خوانده و وی را برای پاسخگویی در قبال این سخنان به دادگاه فراخوانده است. این در حالیست وایلدرز امروز قرار تعقیب دادگاه را مسخره خوانده و گفته که برای پاسخگویی در دادگاه حاضر نخواهد شد. وی همچنین اعلام کرده که به عنوان یک سیاستمدار حق آزادی بیان کامل داشته و می تواند همه نظرات خود را بیان کند.
آنچه بیش از اظهارات وایلدرز، نظرها را به خود جلب کرده، واکنش دادگاه به این مساله آن هم در کشوری چون هلند است که جنبش های نژادپرستی دستکم در این کشور غریب به نظر نمی رسد. به طور کلی این سوال مطرح است که چرا دادگاه های اروپایی طی نهایتا دو سال گذشته واکنش های تندی علیه اهانت به مسلمانان و شعائر اسلامی نشان می دهند و پیش از آن خبری از این همه حساسیت به چنین موضوعی مطرح نبود؟ آیا شهارهایی همچون آزادی ادیان و یا حقوق مسلمانان به تازگی در اروپا ابداع شده است؟ در ادامه نگاهی گذرا به بررسی عوامل احتمالی چنین رفتاری از سوی دادگاه های اروپایی خواهیم داشت.
همانطور که می دانیم اتحادیه اروپا دستکم طی یک سال گذشته به شدت از بحران ناشی از مساله پناهجویان رنج می برد. مساله بیکاری پناهجویان، عدم توانایی بسیاری از اقتصادهای ضعیف تر اتحادیه اروپا همچون یونان اسلواکی، رومانی و در مجموع اروپای شرقی در پذیرش و پاسخگویی به نیازهای پناهندگان و مشکلاتی از این قبیل منجر به ایجاد موجی از اعتراض گسترده در میان پناهجویان عمدتا مسلمان اتحادیه اروپا شده است. این اختلافات گسترده تا جایی بالا گرفته است که هر روز خبرهایی مبنی بر حمله پناهجویان به مردم عادی، ایستگاه های پلیس و یا وسایل نقلیه عمومی و یا حتی خودکشی در کمپ های مخصوص نگهداری از پناهجویان در رسانه ها منتشر می شود.
همه این موارد نشان دهنده به وجود آمدن نوعی بحران مدنی گسترده در اتحادیه اروپا است. در این میان مواضع راست گرایان افراطی اروپا نظیر وایلدرز، نسبت به پذیرش پناهجویان هم در این مقیاس نیز تا حد زیادی به این بحران دامن زده است. اظهارات سیاستمداران و احزاب راست گرای اروپایی مانند احزاب کارگزان آزاد و یا جبهه ملی در آلمان توانسته موجی از اعتراضات و واکنش های احساسی عظیم به خصوص در میان طبقات متوسط رو به پایین در جوامع اروپایی که اغلب با مشکلاتی همچون فقر و بیکاری دست و پنجه نرم میکنند ایجاد کرده و در عمل، بخشی قابل توجه از شهروندان این کشورها را علیه تصمیمات سیاستمدارانی همچون آنگلامرکل، صدراعظم آلمان که طرفدار پذیرش پناهجویان به اتحادیه اروپا بوده را به خود جلب کند.
حقیقت این است که در چنین فضایی، همه چیز برای ایجاد یک انفجار اجتماعی و حتی در بعد وسیع تر، جنگ داخلی در اتحادیه اروپا فراهم است. شاید دادگاه های اروپا در گذشته نسبت به پرونده ای مانند پرونده اهانت وایلدرزاعتنایچندانی نشان نداده و یا حتی ممکن بود پرونده ای برای چنین موضوعی در دادگاه تشکیل نمی دانند. اما در شرایط فعلی، دادگاه ها و البته در رده بالاتر، سیاستمداران اروپا به خوبی می دانند که با توجه به فضای ملتهب جوامع اروپایی، عدم ایستادگی در برابر چنین اظهارات و حرکاتی به معنای انداختن آتش در انبار پنبه خواهد بود و می تواند کنش و واکنش های تندی از سوی هر دو طرف یعنی مسلمانان و غیر مسلمانان اروپا را به همراه داشته باشد. به طور حتم نتیجه بروز چنین بحرانی به مصادف خواهد بود با به راه افتادن دور جدیدی از جنگ های صلیبی، البته با این تفاوت که اینبار، چنین جنگی کاملا تنها در داخل اروپا رخ داده و به سادگی می تواند به جنگ داخلی بدل شود.
از مطالب گفته شده در بالا نتیجه می گیریم که واکنش تند اخیر دادگاه های اروپا به اهانت های انجام شده نسبت به مسلمانان و شعائر اسلامی در اروپا کمتر ارتباطی با آنچه جوامع غربی آن را دفاع از حقوق بشر، آزادی مذاهب و یا دیگر شعارهای به ظاهر روشنفکرانه ای دارد که هر روز نقل محافل آنهاست. چراکه اگر پای دفاع از حقوق مسلمانان مطرح باشد، پس سوال اینجاست که آیا مردم سوریه، یمن و یا عراق مسلمان نیستند؟ چگونه است که اروپا در داخل مرزهای خود به دنبال دفاع از مسلمانان است و در خاورمیانه به دنبال به خاک و خون کشیدن آنها برای رسیدن به اهداف و منافع مادی خود؟